Gerard van Papenbroeck (1673-1743) was een koopman en kunstverzamelaar uit Amsterdam. Hij gebruikte zijn rijkdom om een unieke verzameling op te bouwen die uiting gaf aan zijn grote, humanistische, liefde voor kunst en cultuur. Hij had bewondering voor de klassieke oudheid, maar óók voor degenen die de schatten ervan voor de moderne mens beschikbaar gesteld hadden. Dit komt vooral tot uitdrukking in zijn enorme portrettenverzameling waarin een groot aantal moderne geleerden voorkomt. De waarde die hij hechtte aan de transmissie van het klassieke erfgoed blijkt evenzeer uit zijn belangstelling voor 'moderne' letterkunde en dan in de eerste plaats die van zijn eigen land. Van Papenbroeck – die als vrijgezel geen directe erfgenamen had – zorgde ervoor dat zijn verzamelingen handschriften, portretten en oudheden na zijn dood niet verkocht en verspreid zouden worden. Het grootste deel ervan legateerde hij aan de universiteiten van Amsterdam en Leiden.