Leiden University archives, Board of Governors, 1940-1951 : documents regarding World War II
Scope and Contents
De kluisstukken hebben betrekking op de geschiedenis van de Universiteit in de oorlogsjaren 1940-1945 en in de na-oorlogse periode. Men treft in dit archief stukken aan over het ontslag van leden van het bestuur en de wetenschappelijke staf, over maatregelen in verband met oorlogshandelingen, over de vordering van goederen tijdens de oorlog en pogingen om ze na de oorlog weer terug te krijgen en tenslotte over de zuivering van personeel en studenten na afloop van de oorlog.
Dates
- 1940-1951, 1971
Creator
- Universiteit Leiden (Organization)
Language of Materials
Nederlands en Duits
Conditions Governing Access
Voor de inventarisnummers 4-23 gelden beperkende bepalingen. De stukken betreffende personen zijn tot 75 jaar na sluiting van de dossiers, of tot het moment waarop betrokkene - aantoonbaar - is overleden, niet ter inzage. Verzoeken om inzage worden toegestaan als de verzoekers voldoen aan de voorwaarde conform AVG art. 5.1b, zulks na vooraf verkregen schriftelijke toestemming van de directeur/bibliothecaris van de Universitaire Bibliotheken Leiden, daartoe gemandateerd door de Algemene Rijksarchivaris als beheerder van het Nationaal Archief.
Vanaf 1 september 2012 verstrekt de UBL geen reproducties meer van beperkt openbare stukken uit de Leidse universiteitsarchieven aan degene die toestemming tot raadpleging heeft verkregen. Evenmin mag de raadpleger zelf reproducties maken. Indien een reproductie nodig is 'vanwege de vaststelling, uitoefening of verdediging van een recht' wordt een uitzondering gemaakt. De raadpleger moet dan schriftelijk een gemotiveerd verzoek indienen.
Conditions Governing Use
Regels die van toepassing zijn bij het raadplegen van dit materiaal kunnen worden gevonden op de website van de Universiteitsbibliotheek Leiden.
Biographical / Historical
Na de bezetting van Nederland door de Duitsers werden niet alleen bronnen en bezittingen ingeschakeldvoor de oorlogsvoering. Ook is geprobeerd de opvattingen en het gedachtengoed van de Nazi’s ingang te doen vinden bij het Nederlandse volk. Veel leden van de Leidse Universiteit hebben zich tegen de pogingen van pro-Duitse elementen gekeerd om de universiteit tot een instrument van de Nazi-ideologie te maken. Zij verzetten zich tegen opdrachten vanwege de bezetters, indien die indruisten tegen hun gevoelens van recht. Dit leidde tot ontslagen en tijdelijke sluiting van de Universiteit Leiden.
Na de oorlog moest de Leidse Universiteit gezuiverd worden van pro-Duitse personeelsleden en studenten en trachtte de universiteit haar onteigende goederen terug te krijgen. Daartoe werd de Commissie van Herstel ingesteld en de Commissie van Praeadvies tot zuivering van de wetenschappelijke staf.
Voor informatie over de Leidse Universiteit in oorlogstijd zie Woltjer (1965), Idenburg (1978), Cleveringa (1983) en Goudriaan (2005).
Extent
23 nummers (0.5 meter)
Abstract
In dit onderdeel van de archieven van de Universiteit Leiden worden de kluisstukken bewaard. Deze stukken betreffen de bezettingsjaren 1940-1945 en de zuivering van de Universiteit in de na-oorlogse periode.
Abstract
This part of the archives of Leiden University contains material concerning the German occupation during the period 1940-1945 and the purge of the University afterwards. This material was kept in a vault beside the official archives of the Curators of Leiden University.
Physical Location
Universiteitsbibliotheek Leiden, Bijzondere Collecties
Other Finding Aids
Het archief is toegankelijk via de inventaris van Majoor (1991). Een elektronische versie van deze inventaris is hieronder opgenomen.
Custodial History
Een aantal stukken met betrekking tot de geschiedenis van de Universiteit tijdens de bezettingsjaren 1940-1945 en de zuivering van de Universiteit in de na-oorlogse periode is steeds buiten het officiële archief van het College van Curatoren gehouden. Deze stukken werden in een kluis bewaard en daarom kluisstukken genoemd. De belangrijkste reden voor afzondering van het materiaal moet de privacy geweest zijn. Later werden ook andere – niet privacy-gevoelige - stukken over deze onderwerpen bij de kluisstukken geplaatst.
Accruals
Er worden geen toekomstige aanvullingen verwacht.
Bibliography
- Cleveringa, R.P., Gedenkschriften van Prof. Mr. R.P. Cleveringa betreffende zijn gevangenschap in 1940-1941 en 1944. Voor het Leids Universiteits-Fonds uitg. door L.E. van Holk en I. Schöffer Leiden 1983. (Studies over de geschiedenis van de Leidse Universiteit, 1).
- Glas, E.J.M., Inventarissen van 1. Het archief van het Zoötomisch Laboratorium, later genoemd Zoölogisch Laboratorium 1868-1954; 2. Het archief van de hoogleraar Zoölogie C.J. van der Klaauw 1934-1959. Leiden 1993.
- Goudriaan, B., Universiteit in oorlogstijd. De Leidse Universiteit tijdens de Tweede Wereldoorlog. Catalogus tentoonstelling 10 maart – 10 mei 2005, Oude UB, Rapenburg 70, Leiden. Leiden 2005.
- Idenburg, P.J., De Leidse universiteit 1928-1946. Vernieuwing en verzet. Den Haag 1978.
- Inventaris van het archief van het College van Curatoren van de Rijksuniversiteit Leiden (1830) 1878 -1953. Bew. door Centrale Archief Selectiedienst. Herz. uitg. Winschoten 2001. (CAS-inventarissen, 366).
- Inventaris van het archief van de Rector Magnificus en de Senaat van de Rijksuniversiteit Leiden 1875-1972. Winschoten 2000. (CAS-inventarissen, 365).
- Majoor, C.L., Uit de archieven van de Rijksuniversiteit Leiden : beschrijving van de kluis-stukken (1940-1951 en 1971) betreffende aangelegenheden inzake de bezettingsjaren 1940-1945. Leiden 1991.
- Woltjer, J.J., De Leidse universiteit in heden en verleden. Leiden 1965.
General
De archiefstukken kunnen worden aagevraagd op de Leeszaal Bijzondere Collecties via de collectieaanduiding ACK, gevolgd door het nummer in de inventaris (zie ook onder Openbaarheidbeperkingen).
Processing Information
De kluisstukken zijn in 1991 door C.L. Majoor beschreven en daarna vanuit het Bureau van de Universiteit overgebracht naar het statische archief in de Universiteitsbibliotheek. Het archief heeft een sterke relatie met het archief van het College van Curatoren en het archief van de Senaat.
Het is mogelijk, dat iemand vanuit een oude map-verwijzing of vanuit een oude lijst naar documenten zoekt. Daarom de volgende concordantie van oude nummers naar nieuwe nummers (tussen ronde haken): 275 (4), 276 (3) , 277 (1), 278 (2), 279-282 (5-9), 283 (10), dozen ‘Studentenzuivering, uitgeslotenen’ (11-23).
In map 277 bevonden zich tabs, die aangeduid waren met de letters A t/m O. De inhoud van tab E is toegevoegd aan tab C, de stukken van tab H zijn samengevoegd met de stukken van tab G en de stukken uit tab M zijn overgebracht naar tab K. Bovendien is de inhoud van tab F vernietigd. Het was een overdruk van een artikel uit Jaarboek RUL 1946, 2. Wel is de oorspronkelijke letteraanduiding gehandhaafd om eventuele verwijzingen niet onnodig te bemoeilijken.
- Education, Higher Subject Source: Fast
- Leyden Subject Source: Tgn
- Netherlands Subject Source: Tgn
- Postsecondary education Subject Source: Fast
- Universiteit Leiden
- Universities and colleges Subject Source: Fast
Creator
- Universiteit Leiden (Organization)
- Title
- Collection guide of the Leiden University archives, Board of Governors, 1940-1951 : documents regarding World War II (1940-1951, 1971)
- Subtitle
- Archieven van de Universiteit Leiden - Kluisstukken Curatoren, 1940-1951
- Author
- C.L. Majoor, 1991 ; André Bouwman en Silvia Compaan-Vermetten, 2007.
- Date
- 2007
- Language of description
- Dutch; Flemish
- Script of description
- Code for undetermined script
- Language of description note
- Beschrijving is in het Nederlands.
Revision Statements
- 6 September 2012: latest update
Repository Details
Part of the Leiden University Libraries Archives & Collections Repository
Witte Singel 27
Leiden 2311 BG Netherlands
+31 71 527 2857
specialcollections@library.leidenuniv.nl