Scope and Contents
De collectie bevat ruim 1800 boeken en 1200 overdrukken op het gebied van de Nederlandse geschiedenis. Fruin was vooral geïnteresseerd in de strijd tegen Spanje en in het tijdvak van de Republiek. De collectie bevat de werken van alle grote en minder grote geschiedschrijvers over het tijdvak van de zestiende tot en met de achttiende eeuw. Daarnaast had Fruin ook een stem in het politieke en culturele debat van zijn tijd, zodat ook de werken van tijdgenoten als Reinier Cornelis Bakhuizen van den Brink, Jan ten Brink, Louis Prosper Gachard, Guillaume Groen van Prinsterer en Johan Rudolf Thorbecke niet ontbreken.
Dates
- Late middeleeuwen-19de eeuw
Language of Materials
Nederlands, Engels, Frans, Duits, Spaans, Latijn
Conditions Governing Use
Regels die van toepassing zijn bij het raadplegen van dit materiaal kunnen worden gevonden op de website van de Universiteitsbibliotheek Leiden.
Biographical / Historical
Robert Jacobus Fruin werd op 14 november 1823 te Rotterdam geboren. Na het Erasmiaans gymnasium te hebben bezocht begon hij in 1842 aan een studie letteren aan de Leidse Universiteit. Aanvankelijk legde hij zich toe op de geschiedenis van de oudheid en de Egyptologie en hij promoveerde op 18 december 1847 op een dissertatie over de Egyptische geschiedschrijver Manetho (derde eeuw voor Christus). Van 1849 tot 1860 was Fruin docent geschiedenis aan het Stedelijk Gymnasium te Leiden. Nadat hij in 1851 nog een studie gepubliceerd had over de klassieke oudheid, wendde hij zich in de daaropvolgende jaren tot de vaderlandse geschiedenis, in het bijzonder die van de Tachtigjarige Oorlog en het tijdvak van Jan de Witt en koning-stadhouder Willem III. Baanbrekend was zijn Tien jaren uit den Tachtigjarigen oorlog 1588-1598, een synthese over een tot dan toe weinig bestudeerd tijdvak uit de Opstand, waarin de Republiek gestalte kreeg. Zijn boek bewees de brede belangstelling van Fruin: hij beschreef de wording van de Republiek tegen de achtergrond van de internationale ontwikkelingen en tevens met oog voor de sociale en culturele geschiedenis van de Republiek. Het typeert de bescheidenheid van Fruin dat zijn omvangrijke boek verscheen als bijlage bij het Verslag aangaande den staat van het Stedelijk Gymnasium te Leyden in 1857/1858 en 1858/1859. Pas daarna verscheen het als zelfstandig boek, beleefde het herdruk op herdruk en werd het een van de weinige echt klassieke werken uit de negentiende eeuw op het gebied van de Nederlandse geschiedenis. Een paar jaar later volgde een al even baanbrekende studie met zijn Het voorspel van den Tachtigjarigen Oorlog (1860). Weliswaar is deze studie geschreven als reactie op en in voortdurende discussie met het chauvinistische boek van John Lothrop Motley, De opkomst van de Nederlandsche Republiek (1859) maar de inzichten die Fruin in zijn Voorspel ontwikkelde zijn sindsdien gemeengoed geworden in de geschiedschrijving.
Op 1 juni 1860 was Robert Fruin de eerste die de nieuwe leerstoel voor Vaderlandse Geschiedenis aan de Leidse Universiteit mocht bekleden. Tot dan toe was de Nederlandse geschiedenis behandeld door de hoogleraar in de Nederlandse taal- en letterkunde, Matthijs de Vries. Gedurende zijn meer dan dertigjarig hoogleraarschap ontwikkelde Fruin zich tot de grootmeester van de vaderlandse geschiedenis. Vele artikelen en boekbesprekingen wijdde hij aan het tijdvak van de Opstand en dat van Jan de Witt en Willem III. Zijn kracht lag daarbij meer in de analyse dan in de synthese – grote werken heeft hij niet meer tot stand gebracht. Dienstbaar toonde hij zich in zijn werk als uitgever van belangrijke werken als die van Filips van Leiden en Franciscus Dusseldorpius en andere historische bronnen. Zijn colleges over de geschiedenis van de staatsinstellingen van de Republiek zijn door H.T. Colenbrander uitgegeven, maar moeten thans als verouderd en minder betrouwbaar worden beschouwd. Op politiek terrein manifesteerde hij zich als een gematigd liberaal, die de polemiek niet schuwde. Fruin overleed op 29 januari 1899 te Leiden. Zijn talrijke publicaties zijn na zijn overlijden gebundeld in tien delen Verspreide Geschriften ('s-Gravenhage: Martinus Nijhoff, 1900-1905).
Extent
1800 boeken (ruim) en 1200 overdrukken
Abstract
Ruim 1800 boeken en 1200 overdrukken op het gebied van de vaderlandse geschiedenis nagelaten aan de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde door de historicus Robert Fruin (1823-1899).
Abstract
Over 1800 books and 1200 offprints in the field of Dutch history bequeathed to the Maatschappij der Nederlandse Letterkunde by the historian Robert Fruin (1823-1899).
Physical Location
Universiteitsbibliotheek Leiden, Bijzondere Collecties
Other Finding Aids
Een overzicht van het legaat van Fruin is opgenomen in de Handelingen en Mededelingen van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde te Leiden over het jaar 1899-1900 (Petit, 1900).
Immediate Source of Acquisition
Fruin heeft zijn verzameling boeken en papieren bij testament nagelaten aan de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde. Op 23 februari 1899 deelden Curatoren aan de bibliothecaris mee dat Fruin aan de bibliotheek een groot aantal boeken had gelegateerd, die op 4 april 1899 zijn ontvangen. Een dankbetuiging aan de beide executeurs-testamentair verscheen in de Nederlandsche Staats-Courant van 21 april 1899, no. 93, blz. 2. De collectie is in 1900 overgebracht naar de bibliotheek van Maatschappij, die momenteel als permanent bruikleen bij de Universiteitsbibliotheek Leiden berust.
Het bibliotheekarchief bevat informatie over de verwerving (BA1, inv. L 22)
Appraisal
Fruin bestudeerde de geschiedenis van de Nederlanden in internationaal perspectief. Door zijn toedoen verwierf de bibliotheek ook boeken van niet-Nederlandse geschiedschrijvers, in het bijzonder Spaanse auteurs, over de geschiedenis van de Tachtigjarige Oorlog. De door hem nagelaten boeken bevatten dikwijls aantekeningen van Fruin zelf, hetzij in het boek, hetzij op losse papiertjes bewaard in het boek. Om die reden bevinden vele van deze boeken zich in de kluis.
Accruals
Boeken uit het bezit van Fruin worden niet meer verwacht.
Bibliography
- Brugmans, H., In: Nieuw Nederlandsch Biographisch Woordenboek VII (1927) 452-456.
- Blok, P.J., Levensbericht van Robert Fruin, in:
Jaarboek van de Koninklijke Akademie van Wetenschappen
1899 (Amsterdam, 1900) 101-151, zonder noten herdrukt in: idem, Verspreide studiën op het gebied der geschiedenis (Groningen, 1903) 280-338 - Byvanck, W.G.C. , Robert Fruin, in: idem, Literarische en historische studiën (Zutphen, 1918) …-… (gewijzigde herdruk van het artikel eerder gepubliceerd in De Gids 63 (1899) I, II en III
- DBNL (auteur)
- Muller, P.L.,
Levensbericht van Robert Fruin
, in: Levensberichten der afgestorven medeleden van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde te Leiden. Bijlage tot de Handelingen van 1899-1900 (Leiden, 1900) 11-62 - Petit, L.,
Geschenk uit de nalatenschap van Prof. Dr. R. Fruin
, in: Handelingen en mededeelingen van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde te Leiden over het jaar 1899-1900. Bijlage IV. Verslag van den bibliothecaris. Leiden 1900, p. 82-134. - Smit, J.W., Fruin en de partijen tijdens de Republiek (Groningen, 1958)
- Tollebeek, J., De toga van Fruin : denken over geschiedenis in Nederland sinds 1860. Amsterdam, 1990.
General
De boeken kunnen worden aangevraagd via de online catalogus.
Processing Information
Bij ontvangst van de collectie is deze volledig geïnventariseerd en gecatalogiseerd door Louis D. Petit.
- Eighty Years' War (Netherlands : 1568-1648) Subject Source: Fast
- Europe Subject Source: Tgn
- Fruin, Robert, 1823-1899
- History Subject Source: Fast
- United Provinces of the Netherlands Subject Source: Lcnaf
- Title
- Collection guide of the Robert Jacobus Fruin collection (MNL) (Late middeleeuwen-19de eeuw)
- Subtitle
- Collectie Robert Jacobus Fruin (MNL)
- Author
- Anton van der Lem, 2006
- Date
- 2007
- Language of description
- Dutch; Flemish
- Script of description
- Code for undetermined script
- Language of description note
- Beschrijving is in het Nederlands.
Repository Details
Part of the Leiden University Libraries Archives & Collections Repository
Witte Singel 27
Leiden 2311 BG Netherlands
+31 71 527 2857
specialcollections@library.leidenuniv.nl