Scope and Contents
De collectie handschriften en afschriften van Georg Eberhard Rumphius’ Amboinsch Kruidboek wordt bewaard onder de signaturen BPL 311-315 en BPL 1924.
BPL 311-313: G.E. Rumphius, Amboinsch Kruidboek. Afschrift Camphuijs-St. Martin-Chastelein. Boeken I-XIII. Batavia, ca. 1690-1703. Afschrift van Rumphius' originele manuscripten (waarvan boeken I-VI in 1692 verloren gingen; boeken I-VI van BPL 314 gaan op dit afschrift terug). Vervaardigd in Batavia, voor verzending van de originelen naar Nederland, in opdracht van J. Camphuijs en na diens dood in 1695 door I. St. Martin en C. Chastelein. Tot deze set behoren een uittreksel uit boeken I-IX (BPL 312) en een index (BPL 313).
BPL 314-315 en BPL 1924: G.E. Rumphius, Amboinsch Kruidboek. Boeken I-XII, met het Auctuarium of Toegift. Batavia (1-4) en Ambon (5-7), 1692-1701. Boeken I-VI gaan terug op het afschrift dat Camphuijs in Batavia had laten maken (thans BPL 311), voordat de originele manuscripten van Rumphius in 1692 naar Nederland werden gestuurd en tijdens de zeereis verloren gingen toen het schip de 'Waterland' door de Fransen tot zinken werd gebracht. Boeken VII-XII en het Auctuarium zijn de originele manuscripten, op Ambon onder leiding van Rumphius vervaardigd. Het betreft geen autografen aangezien Rumphius (blind geworden) met klerken en tekenaars werkte. Tot deze set behoort ook de 1e Appendix (BPL 315). Een deel van de zogenaamde 2e Appendix berust thans onder BPL 1924.
Dates
- 17e eeuw - begin 18e eeuw
Creator
- Rumpf, Georg Eberhard, 1627-1702 (Person)
Language of Materials
Latijn, Nederlands, Duits en Engels
Conditions Governing Use
Regels die van toepassing zijn bij het raadplegen van dit materiaal kunnen worden gevonden op de website van de Universiteitsbibliotheek Leiden.
Biographical / Historical
Georg Eberhard Rumphius werd in 1627 in Wölfersheim, Hessen geboren. Hij studeerde vrije kunsten, Latijn, klassiek-Grieks en Hebreeuws te Hanau. Vanaf 1653 was Rumphius in dienst (eerst als militair, later als burger) van de Verenigde Oostindische Compagnie (VOC). Vanwege zijn goede opleiding kreeg hij van de VOC een functie als Koopman op het eiland Ambon, waar hij naast zijn werk voor de VOC ook werkzaam werd als plant- en dierkundige. Ondanks het feit dat hij in 1670 door totale blindheid werd getroffen, zette hij met hulp van een klerk en zijn vrouw zijn wetenschappelijk werk door. Rumphius overleed in juni 1702 in Ambon. Postuum werd van hem gepubliceerd: D’Amboinsche rariteitkamer (1705) en Amboinsche kruidboek=Herbarium Ambonese (1741-1754, 6 delen plus auctuarium en index). Voor meer biografische informatie zie o.m. Buijze 2006.
Extent
2.1 meter
Abstract
Collectie handschriften en afschriften van Georg Eberhard Rumphius’ Amboinsch Kruidboek.
Abstract
Collection of manuscripts and copies of Georg Eberhard Rumphius’ Amboinsch Kruidboek.
Physical Location
Universiteitsbibliotheek Leiden, Bijzondere Collecties
Other Finding Aids
Itembeschrijvingen van BPL 311-315 en BPL 1924 zijn opgenomen in de catalogus.
Immediate Source of Acquisition
BPL 311-313 zijn in 1723 gelegateerd aan de Universiteit Leiden door J.F. de Witte van Schooten, weduwnaar van Anna de Haan, die voordien gehuwd was geweest met Anthony Chastelein, zoon van Cornelis Chastelein (1657-1714). De handschriften zijn evenwel in het bezit van de familie Chastelein gebleven. Cornelis Antonius Chastelein (1713-1787), burgemeester van Leiden en rentmeester der Universiteit, legateerde ze in 1786 (opnieuw?) aan de universiteit, die het legaat blijkens de resoluties van Curatoren d.d. 22.10.1787 aanvaardde.
BPL 314-315 zijn afkomstig uit het archief van de VOC en in 1826 overgedragen door het Ministerie voor Marine en Koloniën aan de Universiteit Leiden.
BPL 1924 is in 1908 (als onderdeel van een ruil) aan de UB Leiden overgedragen door de UB Utrecht (welke het in 1852 verwierf als geschenk van F.M.N. Eyck tot Zuilichem).
Voor nadere informatie over de lotgevallen van de handschriften zie o.m. Lotsy 1902.
Accruals
Er worden geen toekomstige aanvullingen verwacht.
Bibliography
- Beekman, E.M. (ed.), G.E. Rumphius, The Ambonese herbal, being a description of the most noteworthy trees, shrubs, herbs, land- and water-plants which are found in Amboina and the surrounding islands according to their shape, various names, cultivation, and use: together with several insects and animals. With translation, annotations and an introduction. New Haven [etc.] 2011. 6 vols.
- Biografisch Portaal (Rumphius, Georg Eberhard)
- Burman, J. (ed.), G.E. Rumphius. Het Amboinsch kruid-boek = Herbarium Amboinense. Amsterdam 1741-1750. 6 dln.
- J. Burman (ed.), G.E. Rumphius. Auctuarium, ofte Vermeerdering, op het Amboinsch kruyd-boek = Herbarii Amboinensis auctuarium. Amsterdam 1755.
- Buijze, W., Leven en werk van Georg Everhard Rumphius (1627-1702). Een natuurhistoricus in dienst van de VOC. Den Haag 2006.
- DBNL (Rumphius, Georg Eberhard)
- Geel, J., Catalogus librorum manuscriptorum qui inde ab anno 1741 Bibliothecae Lugduno Batavae acesserunt. Lugduni Batavorum 1852.
- Lotsy, J.P.,
Over de in Nederland aanwezige botanische handschriften van Rumphius
. In: M. Greshoff (ed.), Rumphius gedenkboek 1702-1902. Haarlem 1902, p. 46-58.
General
Het materiaal kan worden aangevraagd via de online catalogus. De stukken komen ter inzage op de Leeszaal Bijzondere Collecties.
Processing Information
BPL 311-313 en BPL 314-315 werden aanvankelijk onder de gedrukte werken geplaatst (onder signatuur Medici in Fol. 145 A-B resp. 229; vgl. bibliotheekarchief: BA1 J 5 en BA1 C 42: 6). Ca. 1863 overgeplaatst naar de collectie Westerse handschriften, waar ze de huidige signaturen ontvingen. Ze ontbreken dan ook in Geels catalogus met de handschriften verworven sinds 1716 (Geel 1852).
- Chastelein, C., -1787
- Manuscripts Subject Source: Aat
- Natural history Subject Source: Fast
- Rumpf, Georg Eberhard, 1627-1702
Creator
- Rumpf, Georg Eberhard, 1627-1702 (Person)
- Chastelein, C., -1787 (Person)
- Title
- Collection guide of the Georg Eberhard Rumphius collection (17e eeuw - begin 18e eeuw)
- Subtitle
- Collectie Georg Eberhard Rumphius
- Author
- Ellen Menger en Mart van Duijn, 2014
- Date
- 2015
- Language of description
- Dutch; Flemish
- Script of description
- Code for undetermined script
- Language of description note
- Beschrijving is in het Nederlands.
Revision Statements
- 20 October 2015: latest update
Repository Details
Part of the Leiden University Libraries Archives & Collections Repository
Witte Singel 27
Leiden 2311 BG Netherlands
+31 71 527 2857
specialcollections@library.leidenuniv.nl