Scope and Contents
De Collectie Berssenbrugge omvat ca. 1600 foto’s, voornamelijk gemaakt door hemzelf, enkele door Erwin Quedenfeldt (een Duitse kunstfotograaf met wie Berssenbrugge kennis en foto’s uitwisselde) e.a., ca. 1400 negatieven van diverse grootbeeldformaten, 228 mapjes met kleinbeeldnegatieven, negen contactalbums, zes dozen contactafdrukken, ordners met brieven, knipsels, reproducties, album met krantenknipsels, onderscheidingen en 1 familiealbum.
Dates
- 1887-1939
Conditions Governing Use
Regels die van toepassing zijn bij het raadplegen van dit materiaal kunnen worden gevonden op de website van de Universiteitsbibliotheek Leiden.
De fotocollectie wordt bewaard in een geklimatiseerde kluis. Om te kunnen acclimatiseren moeten foto’s minstens 24 uur voor uw bezoek aan de Leeszaal worden aangevraagd.
De contactalbums, negatieven en dia’s kunnen vanwege hun kwetsbaarheid alleen worden bekeken met toestemming van de conservator.
Biographical / Historical
Henri Berssenbrugge wordt in 1873 geboren als eerste van negen kinderen van een Nederlandse moeder en een Duitse handelaar in manufacturen. Berssenbrugge startte vanaf 1887 zijn fotografische loopbaan in Rotterdam – met uitzondering van een periode van vijf jaar in Tilburg van 1901 tot 1906 – als picturalist. Hij had zijn eigen fotostudio en fotografeerde landschappen, genreportretten en boereninterieurs, naast traditionele beelden in de stedelijke bedrijvigheid, zoals arbeiders en handelaren in de weer met karren en paarden en andere zaken die betrekking hadden op verdwijnende ambachtelijkheid. Berssenbrugge was een specialist op het gebied van de verschillende fotografische procedés. Hij beheerste alle in zijn tijd gangbare fotografische technieken. Vooral legde hij zich toe op verschillende vormen van de gomdruk en de Erwinodruk. Deze laatste was vernoemd naar Erwin Quedenfeldt (1869-1948): een Duitse kunstfotograaf die in de door hem ontwikkelde druktechniek grijstonen kon onderdrukken. Berssenbrugge was begin jaren 1920 geïnspireerd door wat hij noemde het 'lijn-expressionisme' van Quedenfeldts Erwinodruk. Meer dan zijn collega-picturalisten maakte Berssenbrugge ingrepen op het ontwikkel- en afdrukproces van zijn foto’s, waardoor hij een extreme bewerking van zijn foto’s bewerkstelligde, die ze vaak op tekenkunst of grafiek deed lijken. Internationaal gezien was Berssenbrugge de bekendste Nederlandse picturalist, die zich samen met Adriaan Boer en Bernard Eilers kon meten met de besten van de internationale kunstfotografie. Vanaf 1913 verschoof de aandacht van Berssenbrugge naar een meer spirituele vorm van kunstfotografie, die aansluiting had met mystiek en symbolisme in de schilderkunst. Van 1916 tot 1940 heeft hij een fotostudio in Den Haag, waar hij eveneens vooral leeft van portretfotografie, maar daarnaast autonoom werk maakt. In zijn late werk maakt Berssenbrugge modernistisch werk, met abstraherende composities en ingrepen zoals solarisatie die verbanden met surrealistische fotografie van bijvoorbeeld Man Ray leggen. In de tweede wereldoorlog verhuist Berssenbrugge naar Goirle in Noord-Brabant, waar hij de laatste zeventien jaar van zijn leven doorbrengt.
Extent
1515 foto’s, ca. 1450 negatieven, 6 dia’s, 228 mapjes met kleinbeeldnegatieven, negen contactalbums, zes dozen contactafdrukken, ordners met brieven, knipsels, reproducties, album met krantenknipsels, onderscheidingen, 1 familiealbum
Language of Materials
Undetermined
Abstract
Omvangrijke collectie foto’s, negatieven, dia’s, contactafdrukken en archivalia van de Nederlandse fotograaf Henri Berssenbrugge (1873-1959). Als picturalist was hij vermaard om zijn beheersing en verfijnd toepassen van nagenoeg alle fotografische procedés die in zijn tijd gangbaar waren. Later had zijn werk meer raakvlakken met achtereenvolgens het symbolisme en het modernisme.
Abstract
Sizeable collection of photos, negatives, slides, contact prints and papers of the Dutch photographer Henri Berssenbrugge (1873-1959). As a pictorialist, he was famous for his mastery and his refined application of almost all photographical processes that were in vogue in his times. Later, his work had more in common with, successively, symbolism and modernism.
Physical Location
Universiteitsbibliotheek Leiden, Bijzondere Collecties
Other Finding Aids
De foto’s zijn beschreven in de catalogus.
De contactalbums, negatieven en dia’s zijn in de catalogus aan te vragen onder Special Collections, Request Uncatalogued material.
Immediate Source of Acquisition
Op verschillende tijdstippen tussen 1953 en 1966 in totaal acht schenkingen: door Henri Berssenbrugge (1953, 1954) en na zijn dood weduwe mevr. Berssenbrugge-Melis (1965, 1966); Rijksmuseum voor Volkenkunde, “Het Nederlands Openluchtmuseum”, Arnhem (1964, 1966); Timothy Sloan, Californië (1997).
1 aankoop van de fotograaf in 1954 met financiële steun van Richard Polak.
Vanaf 2002 maakt de collectie van het Prentenkabinet Leiden deel uit van de Bijzondere Collecties van de Universiteitsbibliotheek Leiden.
Accruals
Er worden geen toekomstige aanvullingen verwacht.
Bibliography
- Leijerzapf, I. en H. Botman, Henri Berssenbrugge : passie, energie, fotografie, Zutphen 2001
- Leijerzapf, I. en H. Botman, Henri Berssenbrugge : passion, energy, photography, Zutphen 2001
General
Het materiaal kan worden aangevraagd via de catalogus. Gebruik voor niet-gecatalogiseerd materiaal de tab Special Collections, Request materials in the Reading Room. De stukken komen ter inzage op de Leeszaal Bijzondere Collecties. Zie ook Conditions Governing Use.
Processing Information
De items van de Collectie Berssenbrugge zijn beschreven in de
- Berssenbrugge, Bernard Heinrich Wilhelm, 1873-1959
- Cityscapes Subject Source: Aat
- Farmers Subject Source: Aat
- Photographs Subject Source: Aat
- Photography Subject Source: Fast
- Portraits Subject Source: Aat
- Workers Subject Source: Aat
- Title
- Collection guide of the Henri Berssenbrugge collection (1887-1939)
- Subtitle
- Collectie Henri Berssenbrugge
- Author
- Maartje van den Heuvel, 2018
- Date
- 2020
- Language of description
- Dutch; Flemish
- Script of description
- Code for undetermined script
- Language of description note
- Beschrijving is in het Nederlands.
Revision Statements
- 22 January 2020: latest update
Repository Details
Part of the Leiden University Libraries Archives & Collections Repository
Witte Singel 27
Leiden 2311 BG Netherlands
+31 71 527 2857
specialcollections@library.leidenuniv.nl