Skip to main content

Archive and collection of the Vereniging Het Bilderdijk Museum (MNL)

 Fonds
Identifier: ubl666

Scope and Contents

De collectie bestaat uit de verzameling werken, handschriften, objecten en schilderijen van en over de dichter en denker Willem Bilderdijk (1756-1831), bijeengebracht door de Vereniging Het Bilderdijk Museum. De verzameling bevat:

  1. Gedrukte werken van en over Bilderdijk (waarvan het overgrote deel van vóór 1850)
  2. Brieven van en aan Bilderdijk en directe familieleden
  3. Handschriften, waaronder losse gedichten, genealogieën, aantekeningen en documenten
  4. Prenten en tekeningen, deels van de hand van Bilderdijk zelf
  5. (Kunst)voorwerpen, waaronder gipsen, medaillons en schrijfgerei
  6. Schilderijen, meest portretten van Bilderdijk en familieleden

Het archief van de vereniging beslaat de periode 1908-2014 en bestaat uit bestuursstukken, correspondentie, foto’s, krantenknipsels en artikelen over stukken in de collectie en kopieën van handschriften en brieven.



Het archief en de collectie zijn onderdeel van de Bibliotheek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde (sinds 1876 als langdurig bruikleen ondergebracht in de Universiteitsbibliotheek Leiden).

Dates

  • Creation: 1712-2014
  • Creation: Bulk Ca. 1770-1831

Language of Materials

Diverse talen, waaronder Nederlands, Frans, Duits en Engels

Conditions Governing Access

De objecten in de collectie en het archief van de Vereniging worden alleen in overleg met de conservator ter bestudering op de leeszaal gegeven. De schilderijen en objecten in de Bilderdijkkamer worden niet ter beschikking gesteld op de leeszaal.

Conditions Governing Use

Regels die van toepassing zijn bij het raadplegen van dit materiaal kunnen worden gevonden op de website van de Universiteitsbibliotheek Leiden.

Biographical / Historical

De Vereniging Het Bilderdijk Museum is in 1907 opgericht ter bevordering van onderzoek naar de persoon, het werk en de omgeving van de dichter en denker Willem Bilderdijk (1756-1831).

In de eerste decennia van het bestaan van de Vereniging is de collectie op meerdere locaties opgesteld en opgeslagen geweest. Zoals in het Stedelijk Museum te Amsterdam, en delen in de bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam en in het Gemeentearchief Den Haag. In 1929 bood de Vrije Universiteit aan de Vereniging de mogelijkheid een ruimte te betrekken aan het door hen aangekochte pand Keizersgracht 164 in Amsterdam. Op 21 maart 1931 werd daar het museum heropend. In de jaren 60 verhuisde het museum mee naar de huidige VU-campus aan de De Boelelaan op de Zuidas.

In 2019 is de Vereniging als werkgroep toegetreden tot de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde (MNL) en daarmee is de collectie naar Leiden verhuisd. Een selectie van schilderijen en objecten uit de collectie is geplaatst in de Bilderdijkkamer in het Academiegebouw van de Universiteit Leiden.

Sinds 1984 heeft de vereniging een eigen tijdschrift, Het Bilderdijk-Museum, met daarin regelmatig bijdragen over de collectie en transcripties van brieven en handschriften. Oudere jaargangen zijn in te zien via de DBNL.

Extent

15 meter (circa)

Abstract in Dutch

Archief en collectie van de Vereniging Het Bilderdijk Museum, bestaande uit een verzameling boeken, brieven, handschriften, tekeningen, prenten, (kunst)voorwerpen en schilderijen van en over Willem Bilderdijk (1756-1831), alsmede het archief van de Vereniging.

Abstract in English

Archive and collection of the Vereniging Het Bilderdijk Museum, consisting of a collection of books, letters, manuscripts, drawings, prints, (art) objects and paintings by and about Willem Bilderdijk (1756-1831), as well as the archive of the Vereniging.

Physical Location

Universiteitsbibliotheek Leiden, Bijzondere Collecties en het Academiegebouw

Other Finding Aids

De gedrukte werken zijn te vinden in de online catalogus (signaturen beginnend met BILD.MUS.). Voor de handschriften en brieven is het overzicht in Van Hattum 1987 de belangrijkste toegang, voor de prenten, tekeningen, (kunst)voorwerpen en schilderijen is dat Geerts 1994. Op termijn zullen de beschrijvingen hierin opgenomen worden in de online catalogus van de UBL. Het archief van de vereniging is vooralsnog ontsloten middels de plaatsingslijst in Van Hattum 2015.

Custodial History

De collectie van het Bilderdijk Museum is voor een groot deel gebaseerd op de Bilderdijkverzameling van de dichter en schrijver Hendrik Tollens (1780-1856), de collectie werd gaandeweg aangevuld met aankopen, legaten en schenkingen.

Immediate Source of Acquisition

De collectie boeken, handschriften, prenten, tekeningen en (kunst)voorwerpen zijn in 2019 in permanente bruikleen gegeven aan de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde (MNL). De schilderijen zijn in bruikleen gegeven aan de Universiteit Leiden.

Accruals

Er worden geen toekomstige aanvullingen verwacht.

Related Materials

In de collectie van de MNL was vóór de overdracht van de collectie van het Bilderdijk Museum reeds een Bilderdijkverzameling aanwezig, bestaande uit zo’n 400 drukken en 70 nummers handschriften en archivalia. Daarnaast berusten er ook Bilderdijkiana in de handschriftencollectie van de UBL onder signaturen BPL 1039-1040, 1886 en 2569.

Separated Materials

Letterkundig Museum (Den Haag), Bibliotheek van de KNAW (Amsterdam), Bibliotheek Radboud Universiteit (Nijmegen). Zie ook Honings 2006, p. 95-97.

Bibliography

  • Biografisch portaal (Bilderdijk, Willem)
  • DBNL (Bilderdijk, Willem)
  • Eijnatten, J. van, Bilderdijk, W.. In: Bio- en bibliografisch lexicon van de neerlandistiek. DBNL, 2003.
  • Eijnatten, J. van, Adversaria Willem Bilderdijk Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, Leiden, en Letterkundig Museum, Den Haag. Amstelveen 1997.
  • Geerts, T., Het Bilderdijk-Museum. Catalogus van kunstvoorwerpen. Leiden 1994.
  • Hattum, M. van, Catalogus van Handschriften, aanwezig in de collectie van het Bilderdijk-Museum. Amstelveen 1987.
  • Honings, R., Ô bloem der steden. Bilderdijk en Leiden. Leiden 2006. (Kleine publicaties van de Leidse Universiteitsbibliotheek, 73).
  • Honings, R. en P. van Zonneveld, De gefnuikte arend. Het leven van Willem Bilderdijk (1756-1831). Amsterdam 2013.
  • Honings, R. en G.J. Johannes (red.), Een sublieme nalatenschap. De erfenis van Willem Bilderdijk. Leiden 2020.
  • Monfils, L.T., Willem Bilderdijk Bibliografie. Amstelveen 2006.
  • Schotel, G.D.J., Verslag over eenige handschriften nagelaten door Mr. W. Bilderdijk. In: Handelingen en Mededeelingen van de Maatschappy der Nederlandsche Letterkunde (1866), 119-137.
  • Verouden, F., Catalogus van de gedrukte werken aanwezig in de collectie van het Bilderdijk-Museum gevestigd te Amsterdam. Amsterdam 1994.

General

Het materiaal kan worden aangevraagd via de online catalogus (deels via Request uncatalogued materials). De stukken komen ter inzage op de Leeszaal Bijzondere Collecties. Zie ook Conditions Governing Use.

Processing Information

De catalogusbeschrijvingen van de gedrukte werken zijn na de overdracht opgenomen in de catalogus van de UBL. De brieven en handschriften zijn beschreven in M. van Hattum 1987, de (kunst)voorwerpen en schilderijen staan grotendeels beschreven in Geerts 1994. Na overdracht is de collectie omgepakt en zijn de handschriften, prenten, tekeningen en (kunst)voorwerpen die niet beschreven zijn alsnog beschreven, met de aanduiding "M" voor de handschriften en prenten, en "Geerts (aanv.)" voor de (kunst)voorwerpen. De beschrijvingen van de brieven en handschriften worden bewerkt om opgenomen te worden in de online catalogus. Een deel van de collectie, namelijk enkele (kunst)voorwerpen en de schilderijen, is in de Bilderdijkkamer in het Academiegebouw geplaatst. Het archief van de vereniging is overgedragen, maar nog niet omgepakt en geïnventariseerd. Wel is er een plaatsingslijst, samengesteld door M. van Hattum in 2015.

Title
Collection guide of the Archive and collection of the Vereniging Het Bilderdijk Museum (MNL) (1712-2014)
Subtitle
Archief en collectie van de Vereniging Het Bilderdijk Museum (MNL)
Author
Mart van Duijn, 2020
Date
2020
Language of description
Dutch; Flemish
Script of description
Code for undetermined script
Language of description note
Beschrijving is in het Nederlands.

Revision Statements

  • 18 December 2020: latest update

Repository Details

Part of the Leiden University Libraries Archives & Collections Repository

Contact:
Witte Singel 27
Leiden 2311 BG Netherlands
+31 71 527 2857